W 2012 roku Galeria EL zrealizowała projekt „Kolekcja Centrum Sztuki Galerii EL – Granice Bluma Kwiatkowskiego”, który otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 70 tys. zł. Projekt przewidywał powiększenie zbioru sztuki współczesnej Galerii EL o 3 nowe dzieła, wpisujące się ideowo w charakter już posiadanej kolekcji, podarowanej w 2011 r. przez Gerarda Kwiatkowskiego.

Do współpracy zaproszono 3 artystów-rzeźbiarzy: Janusza Kapustę oraz dwóch artystów spoza Polski: Carlesa Valverde (Hiszpania) oraz Rolanda de Jong Orlando (Holandia). Ich pobyt od 5 listopada do 5 grudnia został zorganizowany na wzór pobytów rezydencyjnych pod wspólną nazwą „Artist in Residence”, w ramach którego artyści współuczestniczyli w spotkaniach z urzędnikami decydującymi o lokalizacji form przestrzennych, aktywnie pracowali przy wykonawstwie swoich rzeźb, spotykali się z konstruktorami i architektami a także prowadzili wykłady oraz ćwiczenia artystyczne dla uczniów Liceum Plastycznego w Gronowie Górnym. Rzeczowym efektem tej współpracy są 3 nowe formy przestrzenne, które znalazły się w przestrzeni miejskiej Elbląga.

Koncepcje rzeźb zostały opracowane w pierwszej połowie roku 2012. Były one jednak weryfikowane po konsultacjach z architektami, urbanistami miejskimi oraz konstruktorem. Realizacją projektów zajęła się firma EL Młyn. Forma Janusza Kapusty jako pierwsza pojawiła się na dziedzińcu Galerii EL. Jest to ponad dwumetrowa, stalowa konstrukcja, złożona z czterech, naprzemiennie na sobie położonych brył k-dron. Dla podkreślenia części składowych rzeźby Janusz Kapusta zdecydował się na czarno-białą kolorystykę. Kolejna rzeźba – Panta Rhei - autorstwa Rolanda de Jong Orlando, stanęła w centrum miasta, na skwerze między ulicami Hetmańską a Czerwonego Krzyża. Początkowy projekt różnił się od efektu finałowego, na co wpływ miała już konkretna lokalizacja rzeźby, wybrana przez artystę. Ponad 3-metrowa konstrukcja przypomina 2 połączone ze sobą spirale. Kolor niebieski nie został wybrany przypadkowo – to ulubiony kolor artysty, ale taki wybór dyktuje także lokalizacja rzeźby: „Jeśli wstawimy rzeźbę w przestrzeń publiczną, musimy nadać jej kolor ponieważ zaginie ona w otoczeniu.” (wywiad dla portalu elblag.net) Ostatnią realizację, której autorem jest Carles Valverde, można oglądać w Parku Dolinka. Ten projekt uległ najmniejszym modyfikacjom po przyjeździe artysty do Elbląga. Najistotniejszą zmianą było dodanie koloru – ze względu na swoje położenie rzeźba będzie czerwona. Postępy prac można było śledzić na bieżąco na facebook’owym profilu wydarzenia: https://www.facebook.com/events/363813023710383/ 

Info o artystach:

Roland de Jong Orlando (ur. 1961 r.) Absolwent Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten i Moller Instituut w Tilburg. Prace tego holenderskiego artysty są częścią rozwoju, trwającego w konstruktywizmie i sztuce geometryczno - abstrakcyjnej. Zazwyczaj punktem wyjściowym dla jego prac jest porządek. Jest to oczywiste już w momencie wyboru materiału, z którego powstają prace - prostych lub skręconych tub oraz belek. Materiał ten dzielony jest następnie na moduły podstawowe, z którymi artysta bawi się, łączy i dzieli, organizuje i przestawia. Często kombinacje te tworzone są w oparciu o systemy numeryczne, jak np. ciąg Fibonacciego, niekiedy jednak, w sposób spontaniczny artysta uzyskuje zaskakujące rezultaty. (http://www.dejongorlando.com/).

Carles Valverde (ur. 1965 r.) ukończył wyższą szkołę sztuk pięknych w Barcelonie (Barcelona Escola Llotja). Od 2005 r. mieszka na Majorce. Jego monumentalne rzeźby są bardzo często wynikiem współpracy z architektami lub projektantami, którzy tak samo jak Valverde, łączą postrzeganie dzieła sztuki w kontekście miejsca, w którym będzie się ono znajdowało. Materiał, w którym tworzy to przede wszystkim stal – poprzez niecodzienne zastosowanie stalowych elementów, niezgodnie z ich przeznaczeniem, stara się ujawnić ich „wewnętrzną poezję”. Kolaże to inna forma jego twórczości. Prace dwuwymiarowe, złożone z różnych materiałów, takich jak papier, papier ścierny lub płótno, które są następnie prasowane. Specyficzne jest to, że jego prace można łatwo modyfikować – tak, by dopasować je do wymogów przestrzeni, co odzwierciedla, po raz kolejny, stałe poszukiwanie relacji pomiędzy dziełem sztuki a przestrzenią, a także indywidualną jednostką a czasem, w którym funkcjonuje. (http://www.carlesvalverde.com/).

Janusz Kapusta (ur. 1951 r.) to matematyk, filozof i plastyk. Jego aktywność, także i twórcza, obejmuje właśnie te sfery zainteresowań. Od 1981 roku mieszka w Nowym Jorku. Zajmuje się ilustracją prasową. Publikował swoje rysunki m.in. w “Szpilkach” i “Radarze”, a także w prasie francuskiej i niemieckiej. W USA jego prace ukazują się w “The New York Times”, “The Wall Street Journal”, “The Washington Post”. Od 15 lat regularnie współpracuje z "Rzeczpospolitą". Uprawia także scenografię teatralną, ilustrował książki, odkrył nowe zasady złotego podziału, ale przede wszystkim poświęcił się propagowaniu swojego największego odkrycia, czyli K-dronu. K-dron to jedenastościenna bryła geometryczna o unikalnych właściwościach optycznych, akustycznych i strukturalnych. 11 litera alfabetu łacińskiego to K, a końcówka dron pochodzi od greckiego słowa edron - ściana, stąd nazwa K-dron. (http://www.k-dron.com/)

Projekt „Kolekcja sztuki współczesnej Centrum Sztuki Galerii EL w Elblągu – Granice Bluma Kwiatkowskiego” jest dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach priorytetu Regionalne Kolekcje Sztuki Współczesnej.

Współpraca: El-Młyn Sp. z o.o. Centrum narzędzi skrawających, Hotel pod Lwem, Restauracja Studnia Smaków.

Zdjęcia: Rafał Kotyła, Piotr Grdeń, Dawid Ludkiewicz, Beata Branicka, Carles Valverde, Zbyszek Kinder, Tomasz Misiuk